TỪ RÁC THẢI CÔNG NGHIỆP

ký sự của Tuệ Tâm

Khu vườn điêu khắc nổi tiếng với tác phẩm nghệ thuật tinh tế được làm từ rác thải công nghiệp và đô thị.Vườn đá Nek Chand là một hình ảnh thu nhỏ của trí tưởng tượng và sự sáng tạo phong phú của nghệ nhân Nek Chand.

.

Thànhphố Chandigarh được biết đến với khu vườn đá điêu khắc tuyệt đẹp, vớitên gọi là Nek Chand, được đặt theo tên của người sáng lập ra nó. Vàonăm 1957, Nek Chaud đã chính thức thực hiện dự án của mình ấp ủ bấy lâunay. Khu vườn đá rộng trải dài hơn 64 mẫu Anh bao gồm các tác phẩm điêukhắc làm từ những nhiều loại vật liệu phế thải khác nhau là kết quả củamột quá trình sáng tạo kì công của ông và trông khu vườn giống như mộtphòng triển lãm ở ngoài trời.

Đólà lần đầu tiên Nek Chand đặt chân đến thành phố Chandigarh, lúc ấy nơiđây chỉ là một bãi đất trống, hoang được chính phủ Ân Độ sử dụng làmnơi xử lí rác thải công nghiệp và của hộ gia đình trong các thành phốlân cận. Ông được chính phủ giao cho một công việc liên quan đến vấn đềxử lí rác thải.

Vàonăm 1957, Nek Chand đã chính thức bắt đầu làm việc trên dự án mơ ướccủa mình: biến số rác thải thành nguyên liệu có ích cho công trình củamình. Ông thu thập các loại vật liệu thải ra như kim loại để chế táchình dạng của con người, động vật và những sinh vật tưởng tượng khác.Ông bắt đầu công việc bí mật của mình tại một góc khuất trong khu vựcgần rừng, nơi mà các công trình xây dựng không được phép thi công. Ôngcũng thu thập thêm những tảng đá có hình dạng độc đáo tại các con sôngvà hồ gần đó để làm phong phú thêm nguồn vật liệu của mình.

Trongvòng một vài năm, Nek Chand đã có một bộ sưu tập lớn về đồ phế thải.Đây là nguyên liệu chính để ông tạo ra hàng trăm tác phẩm điêu khắcmang tính nghệ thuật. Ông thực hiện công việc điêu khắc vào những ngàycuối tuần và tăng dần tốc độ làm việc lên, bất cứ khi nào rảnh, thậmchí ban đêm ông cũng vẫn miệt mài làm công việc yêu thích này. Cuốicùng ông cũng đã hoàn tất công việc xây dựng một vương quốc bí mật củamình đó là những túp lều, cung điện, gian hàng và hàng trăm tác phẩmđiêu khắc khác.

NekChand đã che giấu công trình mà mình xây dựng nhiều năm liền để tránhsự nhòm ngó của mọi người, nhất là các cơ quan có thẩm quyền ở địaphương. Nhưng ngày nay vườn đá là một trong những địa điểm du lịch phổbiến nhất ở Ấn Độ, với hơn 3.000 du khách tham quan mỗi ngày.

Khiđến khu vườn đá, đi bộ dọc theo khu vườn, bạn sẽ nhận ra các tác phẩmđiêu khắc với những hình dạng khác nhau. Đó là những sinh vật huyền ảocó tính chất thần thoại đã được tạo ra từ các ve chai, kính, gạch, đá,nồi gốm, sành sứ, các thiết bị điện bị hỏng…Cùng với những thứ đó, bạncũng không thể rời mắt khỏi các tác phẩm điêu khắc khác như nhạc sĩ vàvũ công. Tất cả đều được làm bằng rác thải. Thật khó tin đối với nhữngai chưa một lần viếng thăm nơi này, vì không ai có thể nghĩ những vậtliệu phế thải này lại là nguyên liệu lí tưởng cho khu vườn.

Khuvườn thu hút một lượng khách tham quan khá lớn không chỉ vì sự độc đáocủa những tác phẩm điêu khắc đa dạng trong ý tưởng, mà còn thêm mộtkhía cạnh quan trọng khác nữa, đó là tác phẩm điêu khắc làm toát lên vẻđẹp của thiên nhiên và tôn vinh di sản văn hóa tinh thần của người ẤnĐộ. Những bức tượng của động vật ở đây cho thấy sự đa dạng phong phúcủa động vật hoang dã và một số di tích kiến trúc ở Ấn Độ cũng được tácgiả đưa vào tác phẩm điêu khắc của mình, khiến cho vườn đá Nek Chandcàng nổi bật hơn, không chỉ vẻ đẹp bên ngoài mà còn ý nghĩa bên trong.Điều này đã để lại một ấn tượng sâu sắc trong lòng du khách khi ghéthăm nơi đây.

Tôđiểm thêm vẻ đẹp của khu vườn là các con suối và thác nước dệt xungquanh các tòa nhà và lối đi lại. Bạn cũng sẽ nhìn thấy các bức tườngđược dựng lên bằng các chậu đất nung xinh xắn. Đi trên con đường đầybóng mát được lát đá cuội, tưởng chừng như ta lạc vào mê cung hay bướcvào một thế giới thần tiên đầy quyến rũ và mê hoặc. Một khu vườn màkhông có bất cứ một cây hoa nào, là địa điểm của lễ hội Teej truyềnthống được tổ chức hằng năm.

Giờ đây người ta vẫnđánh giá cao về khả năng sáng tạo của Nek Chand, thay vì xử lí rác thảitheo cách thông thường thì ông Nek Chand đã biến chúng thành những vậtliệu hữu ích. Tái chế và sử dụng rác thải vừa một công đôi việc, vừabảo vệ môi trường lại vừa có được sản phẩm điêu khắc tuyệt vời. Kết quảcủa một quá trình miệt mài làm việc, giờ đây những tác phẩm của ôngđược cả thế giới biết đến sự ngưỡng mộ sâu sắc.

Đượccoi là hiện thân của trí tưởng tượng mới và lạ, vườn đá ở thành phốChandigarh là một tác phẩm nghệ thuật hiếm thấy, không thể đánh đồnghay so sánh với bất cứ thứ gì khác trên thế giới.

zing.vn